CEPI wzywa do ratyfikacji umowy UE-Mercosur. Analiza potencjalnych korzyści i ryzyka

16/10/2025
CEPI wzywa do ratyfikacji umowy UE-Mercosur. Analiza potencjalnych korzyści i ryzyka

Konfederacja Europejskiego Przemysłu Celulozowo-Papierniczego (CEPI) wzywa państwa członkowskie Unii Europejskiej i Parlament Europejski do niezwłocznej ratyfikacji Umowy o partnerstwie UE-Mercosur (EMPA), argumentując, że jest to kluczowe dla zagwarantowania równych szans i otwarcia nowych rynków zbytu dla europejskiego przemysłu. EMPA, proponowana przez Komisję Europejską, ma znieść cła na ponad 90% towarów wymienianych między dwoma blokami. 

Kluczowe Korzyści dla Branży Papierniczej: Zniesienie Ceł i Barier

Dla sektora celulozowo-papierniczego umowa ma szczególne znaczenie: zgodnie z analizą CEPI, zniesione zostaną cła na 85% celulozy i 90% papieru i tektury eksportowanej z UE do Mercosuru w okresie obowiązywania harmonogramu znoszenia ceł. Co więcej, umowa ma pomóc w ograniczeniu lub eliminacji barier pozataryfowych, w tym uciążliwych przepisów lub norm technicznych, które obecnie utrudniają i podnoszą koszty europejskiego eksportu. EMPA byłaby największą formalną umową handlową UE, pogłębiającą relacje w czasie, gdy dywersyfikacja partnerstw handlowych jest priorytetem dla obu stron.

Eliminacja Asymetrii Konkurencyjnej i Znaczenie Wymiany Handlowej

Jori Ringman, dyrektor generalny CEPI, podkreśla, że umowa umacnia wieloletnie partnerstwo i przyniesie korzyści obu zaangażowanym stronom. Należy zwrócić uwagę, że od stycznia 2004 roku UE utrzymała zerowe cła importowe na wszystkie produkty celulozowo-papiernicze, w tym te pochodzące z krajów Mercosuru. Asymetria konkurencyjna wynikała z faktu, że kraje Mercosuru nadal nakładały cła na te same produkty eksportowane z Europy, gdzie sektor jest silnie zintegrowany z leśnictwem i stosuje zaawansowane praktyki zrównoważonej gospodarki leśnej.

Stabilność Rynkowa i Kluczowa Współzależność Surowcowa 

Obecne napięcia handlowe, w tym te wywołane przez administrację USA, sprawiają, że dalsze otwarcie rynków jest korzystne dla stabilności. Wymiana celulozy i papieru między UE a Mercosur jest szczególnie współzależna: Europa jest globalnym eksporterem netto wysokiej jakości papieru i tektury, ale jednocześnie znaczącym importerem celulozy rynkowej z Mercosur, kluczowego surowca do produkcji. Ponieważ UE zniosła cła już ponad dwadzieścia lat temu, CEPI uważa, że umowa nie powinna doprowadzić do znaczącego wzrostu importu celulozy i papieru z Mercosuru. 

Wdrażanie Standardów Zrównoważonego Rozwoju (TSD)

CEPI mocno podkreśla wagę ścisłego wdrażania i egzekwowania rozdziału dotyczącego handlu i zrównoważonego rozwoju (TSD). Jest to niezbędne, aby zapewnić pełne przestrzeganie standardów środowiskowych i pracowniczych. Europejski przemysł celulozowo-papierniczy oraz brazylijski przemysł leśny już wcześniej zobowiązały się do zapobiegania nielegalnej wycince lasów i wylesianiu, co świadczy o wspólnym kierunku na odpowiedzialne zarządzanie zasobami.

Jak Ratyfikacja Umowy UE-Mercosur wpłynie na rynek Papieru i Tektury w Polsce?


Perspektywa Korzyści: Otwarcie Rynków Zbytu i Stabilizacja Surowca

Dla polskiego przemysłu celulozowo-papierniczego, ratyfikacja Umowy o Partnerstwie UE-Mercosur (EMPA) jawi się przede wszystkim jako historyczna szansa eksportowa. Polska, będąc istotnym europejskim producentem wysokiej jakości papierów i tektur, zyska bezpośredni dostęp do dużego rynku Ameryki Południowej dzięki zniesieniu przez kraje Mercosur ceł na blisko 90% tych wyrobów. Eliminacja barier taryfowych i redukcja barier pozataryfowych sprawią, że polskie produkty, od opakowań po papiery graficzne, staną się znacznie bardziej konkurencyjne cenowo dla tamtejszych odbiorców, co powinno przełożyć się na wzrost wolumenu sprzedaży i dywersyfikację kierunków eksportu poza tradycyjne rynki europejskie. Ponadto, umowa ta ma potencjał do stabilizacji i formalnego umocowania dostaw celulozy rynkowej, która jest kluczowym surowcem importowanym przez UE, w tym Polskę, z krajów Mercosur. Chociaż cła importowe na celulozę w UE już nie istnieją, wzmocnienie relacji handlowych może zapewnić większą przewidywalność i bezpieczeństwo w łańcuchach dostaw, co jest nieocenione w kontekście globalnych zawirowań surowcowych.

Potencjalne Ryzyka: Konkurencja Cenowa i Standardy Środowiskowe

Polskie firmy muszą być jednak świadome, że EMPA stanowi również zagrożenie zwiększoną konkurencją na rynku wewnętrznym, szczególnie w segmencie surowcowym. Kraje Mercosur, zwłaszcza Brazylia, są globalnymi potęgami w produkcji taniej celulozy, bazującej na szybko rosnących plantacjach eukaliptusa. Chociaż polski rynek wykorzystuje również celulozę iglastą, zwiększona podaż potencjalnie tańszych surowców z Południa Ameryki może wywołać presję cenową w całej Europie, obniżając marże lokalnym producentom celulozy i zaostrzając rywalizację. Kluczowym i najbardziej delikatnym aspektem jest jednak kwestia standardów zrównoważonego rozwoju (TSD). Europejski, a więc i polski przemysł, podlega jednemu z najbardziej rygorystycznych reżimów środowiskowych na świecie. Istnieje uzasadniona obawa, że o ile postanowienia TSD mają zapobiegać nielegalnemu wylesianiu i zapewniać przestrzeganie norm pracowniczych, o tyle ich niedostateczne egzekwowanie przez partnerów z Mercosur może prowadzić do nieuczciwej przewagi kosztowej dla importerów, którzy nie ponoszą tak wysokich kosztów zgodności, jak polskie zakłady.

Kluczowe skutki umowy EMPA dla polskich firm

Umowa UE-Mercosur jest dla Polski szansą na dywersyfikację eksportu produktów końcowych, ale jednocześnie nakłada konieczność wzmożonej czujności wobec konkurencji surowcowej i obaw o standardy produkcji. Aby w pełni wykorzystać potencjał EMPA, polskie firmy muszą agresywnie dążyć do zwiększenia udziału w nowych rynkach zbytu oraz kontynuować inwestycje w innowacje i efektywność kosztową, aby utrzymać przewagę konkurencyjną na rynku europejskim. Niezbędna jest także aktywna rola krajowych i unijnych instytucji w ścisłym monitorowaniu i egzekwowaniu klauzul zrównoważonego rozwoju, aby zagwarantować, że otwieranie rynków nie odbędzie się kosztem uczciwej konkurencji i wysokich standardów środowiskowych, którymi szczyci się europejski przemysł papierniczy.

Kategoria: