Z czym wiąże się bezpieczeństwo maszyn?

30/01/2023
Z czym wiąże się bezpieczeństwo maszyn?

Automatyzacja procesów przemysłowych i konieczność ekonomicznej optymalizacji produkcji przyczyniły się do wypracowania jednolitych przepisów w zakresie bezpieczeństwa maszyn. Te przepisy jasno wskazują obowiązki zarówno producenta, jak i użytkownika maszyny. Powinny one zostać spełnione, aby zapewnić pracownikom właściwą ochronę zdrowia i życia.

Dzięki temu możliwa jest nie tylko redukcja ryzyka wystąpienia wypadków. Przepisy ułatwiają też właściwą eksploatację maszyn. Bezpośrednio przekłada się to na wydajność zakładu. Dostosowanie do wymagań stawianych przez obowiązujące dyrektywy i wdrożenie odpowiednich systemów bezpieczeństwa maszyn to kluczowe kwestie dla efektywnego funkcjonowania zakładu.

Bezpieczeństwo maszyn – normy prawne, obowiązki producenta i użytkownika

Dwa dokumenty, które są szczególnie ważne dla poprawy bezpieczeństwa użytkowania maszyn, to dyrektywa 2006/42/WE (zwana maszynową) oraz dyrektywa 2009/104/WE (zwana narzędziową). Te przepisy określają odpowiednio obowiązki producentów oraz użytkowników urządzeń (pracodawców).

Zgodnie z dyrektywą maszynową podmioty wprowadzające maszyny do użytku są zobowiązane do:

  • wykonania analizy ryzyka;
  • zastosowania najwydajniejszych możliwych pod względem technicznym systemów zabezpieczeń maszyny, bezpiecznych rozwiązań konstrukcyjnych oraz urządzeń poprawiających bezpieczeństwo użytkowania;
  • informowania o ryzykach resztkowych, których nie da się wyeliminować w znany sposób.

Z kolei dyrektywa narzędziowa określa czynności niezbędne do bezpiecznej eksploatacji maszyn i ich konserwacji, a także dostosowania się do wymagań minimalnych określonych w dokumencie. Użytkownik powinien zapewnić właściwy poziom bezpieczeństwa maszyn poprzez utrzymanie ich w należytym stanie technicznym, wprowadzenie odpowiedniej organizacji procesu pracy, zapewnienie technicznych środków ochronnych i środków ochrony indywidualnej, a także przeszkolenie operatorów maszyn.

Jakie są elementy bezpieczeństwa maszyn?

Każda nowa maszyna, która jest wprowadzana do użytku, powinna być opatrzona deklaracją zgodności WE i oznaczona znakiem CE. Te symbole potwierdzają, że urządzenie spełnia wszystkie wymagania określone w aktach prawnych.

Proces dostosowania maszyny do założeń prawnych przebiega w kilku etapach:

  1. Wykonanie analizy ryzyka – określenie ograniczeń urządzeń, identyfikacja zagrożeń w poszczególnych cyklach życia maszyny, wydanie zaleceń w zakresie redukcji ryzyka.
  2. Opracowanie koncepcji bezpieczeństwa – zastosowanie rozwiązań bezpiecznych samych w sobie, a także stałych i ruchomych zabezpieczeń maszyny.
  3. Wykonanie projektu bezpieczeństwa – określenie zgodnych z przepisami układów mechanicznych, elektrycznych etc.
  4. Wybór komponentów bezpieczeństwa – ustalenie Poziomu Zapewnienia Bezpieczeństwa oraz Poziomu Nienaruszalności Bezpieczeństwa.
  5. Integracja systemu – montaż, konfiguracja systemów sterowania i testowanie.
  6. Ponowna ocena ryzyka – weryfikacja poprawności projektu bezpieczeństwa i wdrożenia środków ochronnych.
  7. Stworzenie instrukcji obsługi.
  8. Oznaczenie CE.

Warto wiedzieć, że niezastosowanie się do wymogów dyrektywy maszynowej jest karalne. Dokument nakłada również obowiązek uaktualniania deklaracji zgodności, jeśli zmienią się cechy urządzenia, które mają wpływ na bezpieczeństwo jego użytkowania. Taki obowiązek zachodzi również, gdy zmianie ulegną obowiązujące dla danej maszyny wymagania.

Dlaczego bezpieczeństwo maszyn jest tak ważne w każdym zakładzie przemysłowym?

Zgodność ze wszystkimi wytycznymi dyrektyw przynosi bezpośrednie korzyści zarówno producentom urządzeń, jak i zakładom przemysłowym.

Z punktu widzenia przedsiębiorstwa bezpieczeństwo maszyn zapewnia:

  • mniejsze ryzyko wystąpienia błędów, co z kolei przedkłada się na większą wydajność;
  • ograniczenie awarii i związanych z nimi przestojów produkcyjnych, a w rezultacie sprawniejszy proces produkcji i mniejsze straty finansowe;
  • mniejszą liczbę wypadków.

Jak widać, obala to panujące niegdyś przekonania, że wprowadzenie niezbędnych systemów bezpieczeństwa maszyn ma negatywny wpływ na produktywność. Wręcz przeciwnie – im wyższy jest poziom bezpieczeństwa, tym sprawniejsza jest praca i większa motywacja pracowników.

Profesjonalny audyt bezpieczeństwa maszyn

Jeśli chcesz mieć pewność, że zarówno dokumentacja techniczna, jak i wdrożenie odpowiednich rozwiązań są zgodne z normami, skorzystaj z profesjonalnej oceny bezpieczeństwa maszyn.

W zależności od specjalizacji i doświadczenia wybranego audytora są dostępne usługi takie jak:

  • weryfikacja dokumentacji technicznej maszyn;
  • wykonanie oceny ryzyka dla maszyn;
  • opracowanie instrukcji obsługi;
  • wsparcie przy wprowadzaniu maszyn do obrotu;
  • ocena i dostosowanie maszyn do obowiązujących przepisów.

Warto wybrać firmę, która przygotuje kompleksową strategię bezpieczeństwa – tak jak GSP Services. W takim przypadku możesz liczyć nie tylko na wykonanie oceny zgodności, ale również na fachowe doradztwo w zakresie niezbędnych modyfikacji maszyn czy na wyjaśnienie kwestii prawnych.

Zastosowanie odpowiednich systemów bezpieczeństwa maszyn wymaga nie tylko doskonałej znajomości prawa, ale też doświadczenia w tym zakresie i sporej wiedzy technicznej. Postaw więc na sprawdzone i całościowe rozwiązania – w kwestii bezpieczeństwa nie warto stosować półśrodków.
 
GSP Engineering Services
Zadzwoń +48 576 422433
Napisz biuro@gspservices.pl