Komisja Europejska opublikowała plan redukcji zużycia gazu (Winter Preparedness Package), aby wystarczyło go w zimie. Środki przedstawione w planie stanowią odpowiedź na powiązane ze sobą potrzeby obywateli i przemysłu europejskiego w obliczu pogarszającej się sytuacji w zakresie dostaw energii. Wprowadzają one również większy poziom niepewności, wymagając spóźnionych zmian w planach awaryjnych opracowanych wcześniej przez państwa członkowskie.
Rosja wykorzystuje dostawy gazu jako broń w trwającym konflikcie, przez co Unii Europejskiej grozi dalsze ograniczenie możliwości zaopatrzenia się w rosyjski gaz, a prawie połowa państw członkowskich już doświadcza problemów w tym zakresie. Jeśli działania podjęte zostaną teraz, uda się zmniejszyć zarówno ryzyko dalszych lub pełnych zakłóceń, jak i koszty, jakie Europa będzie musiała ponieść w takim przypadku; pozwoli to także wzmocnić europejską odporność energetyczną.
Kluczowa rola przemysłu papierniczego
Przedstawione dokumenty mają na celu ochronę obywateli UE, a także miejsc pracy i całej gospodarki przed skutkami zakłóceń w dostawach rosyjskiego gazu. Przemysł celulozowo-papierniczy odgrywa zasadniczą rolę jako dostawca produktów o kluczowym znaczeniu. Ponieważ jego produkcja jest częściowo uzależniona od gazu, ewentualne zakłócenia w dostawach gazu dla tej branży wpłynęłyby na całą logistykę UE, dostępność papierowych opakowań na żywność i leki, a także na niezbędne produkty higieniczne. W wielu miejscach wstrzymanie dostaw gazu do zakładów papierniczych oznaczałoby również mniejszą ilość ciepła dostępnego dla sieci ciepłowniczych zaopatrujących tysiące ludzi. Ponadto działania związane z recyklingiem w przemyśle papierniczym są niemal w całości oparte na gazie ziemnym. Ograniczenie dostaw gazu mogłoby potencjalnie zakłócić powiązane działania w zakresie gospodarki odpadami oraz wiodące w Europie dostawy w ramach łańcucha wartości opakowań transportowych, które w dużym stopniu opierają się na zawartości pochodzącej z recyklingu.
Plan awaryjny
Obecnie na rządach spoczywa obowiązek dostosowania krajowych planów awaryjnych do końca września zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej i umożliwienia, w miarę możliwości, tymczasowej zmiany paliwa. Powinno to obejmować pełne wykorzystanie elastyczności oferowanej przez Komisję UE w zakresie stosowania dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych. W nowym komunikacie będącym częścią pakietu wyraźnie stwierdzono, że ograniczenia i racjonowanie gazu należy stosować jedynie w ostateczności. Jednak towarzyszący mu wniosek legislacyjny, zawiera już przepisy umożliwiające egzekwowanie takich środków, w tym poprzez obowiązkowe obniżenie zużycia. Stwarza to niepewność, do której dochodzi nowa aktualizacja krajowych planów awaryjnych. Te już istniejące plany stanowiły do tej pory podstawę dla własnych prognoz i planów gotowości branży.
Ograniczanie zużycia
Wykorzystując w pełni narzędzia oferowane przez Komisję Europejską, rządy krajowe mają teraz do odegrania rolę w łagodzeniu presji na rynkach gazu, zanim trzeba będzie wprowadzić obowiązkowe cięcia. Nie wiadomo jednak, jaka będzie ich reakcja w przypadku wystąpienia poważnych zakłóceń w dostawach gazu. Aby obniżyć zużycie gazu ziemnego, Konfederacja Europejskiego Przemysłu Papierniczego (Cepi) zaleca rozpoczęcie ograniczania emisji z niskosprawnych instalacji wytwarzających wyłącznie energię elektryczną lub ciepło. Skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej, znane również jako CHP lub kogeneracja i dominujące w przemyśle celulozowo-papierniczym, wykorzystuje gaz ziemny w sposób wysoce energooszczędny, a także jest najbardziej przyjaznym dla klimatu wyborem. Aby zapewnić ciągłość produkcji podstawowych produktów, ważne jest, aby państwa członkowskie w swojej reakcji na kryzys energetyczny uwzględniły również całe łańcuchy wartości.
Zastąpienie gazu innymi paliwami i oszczędzanie energii tego lata pozwoli nam zmagazynować więcej gazu na zimę. Podjęcie natychmiastowych działań zmniejszy negatywny wpływ na PKB, bowiem pozwoli uniknąć nieplanowanych działań w sytuacji kryzysowej w późniejszym okresie. Wczesne kroki pozwalają również rozłożyć konieczny wysiłek w czasie, zmniejszyć obawy rynku i wahania cen oraz umożliwiają opracowanie lepiej ukierunkowanych i bardziej opłacalnych środków ochrony przemysł.
Zabezpieczenie umów
Wreszcie rządy krajowe muszą zagwarantować, że branże o kluczowym znaczeniu, takie jak przemysł celulozowo-papierniczy, będą mogły przed końcem roku odnowić umowy gazowe po przystępnej cenie. Przemysł celulozowo-papierniczy jest gotowy do dobrowolnego wsparcia krajowych działań nakreślonych przez Komisję Europejską oraz zaproponowanych rozwiązań rynkowych w celu utrzymania stabilnych i przewidywalnych dostaw energii.
- Wzywamy rządy krajowe do szybkiego wdrożenia środków zapewniających, że nasz przemysł może nadal dostarczać podstawowe towary w czasach kryzysu. Poprzez nadanie priorytetu przemysłowi celulozowo-papierniczemu, państwa członkowskie mogą nie tylko zabezpieczyć dobrobyt obywateli UE teraz, ale także wzmocnić rolę ekologicznych i bardziej energooszczędnych gałęzi przemysłu w przyszłej gospodarce UE. Przemysł papierniczy jest doskonałym przykładem, że nie chodzi tu o wybór pomiędzy ochroną obywateli a zabezpieczeniem produkcji przemysłowej - powiedział Jori Ringman, Dyrektor Generalny Cepi.
Źródło: Cepi / KE
