Potrzeba jasnych definicji dla produktów jednorazowego użytku na bazie papieru i tektury

Stowarzyszenia branżowe zrzeszające producentów i przetwórców tektury i kartonu - ECMA i Pro Carton - opublikowały wspólne stanowisko sygnalizujące konieczność stworzenia jasnych definicji produktów jednorazowego użytku wytwarzanych na bazie papieru i tektury.

W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby potencjalnie fałszywych oświadczeń o braku tworzyw sztucznych w odniesieniu do produktów objętych zakresem dyrektywy w sprawie produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych; utrudnia to innowacje i tworzy nieuczciwą konkurencję. Powstałe zamieszanie prowadzi do coraz częstszego stosowania alternatywnych standardów w celu wykazania, że produkt nie zawiera tworzyw sztucznych. ECMA i Pro Carton wzywają do opracowania jasnych, zharmonizowanych, opartych na faktach i skutkach definicji oraz zauważają, że niewielkie ilości tworzyw sztucznych nie mają wpływu na proces recyklingu.

Zgodnie z dyrektywą w sprawie tworzyw sztucznych jednorazowego użytku (Dyrektywa Unii Europejskiej (UE) 2019/904, "SUPD" Single Use Plastics) standardowe kartony składane nie zawierają tworzyw sztucznych. Rzeczywiście, produkty jednorazowego użytku wykonane wyłącznie z papieru i tektury nie są objęte zakresem dyrektywy, chyba że mają plastikową warstwę lub powłokę, której celem jest stworzenie bariery, na przykład przed wilgocią lub tłuszczem. Dodatki polimerowe stosowane w papierze i tekturze, jak również farby (lakiery), tusze i kleje są wyłączone z definicji tworzyw sztucznych, ponieważ nie stanowią one głównego składnika strukturalnego.

Niemniej jednak oświadczenia o braku plastiku są niespójnie formułowane w odniesieniu do produktów objętych zakresem SUPD. Dlatego należałoby sformułować jaśniejsze, zharmonizowane definicje, aby uniknąć nieporozumień wdrażania, co może utrudniać innowacje, tworząc jednocześnie nieuczciwą konkurencję.

Definicja plastiku według SUPD

Jeśli chodzi o materiały, produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych to produkty wykonane w całości lub częściowo z tworzyw sztucznych, które są przeznaczone do jednorazowego użytku. Do celów SUPD "tworzywo sztuczne" oznacza materiał składający się z polimeru zdefiniowanego w art. 3 pkt 5 rozporządzenia (WE) nr 1907/20063 , do którego mogły zostać dodane dodatki lub inne substancje, i który może funkcjonować jako główny składnik strukturalny produktów końcowych, z wyjątkiem polimerów naturalnych, które nie zostały zmodyfikowane chemicznie.

Na poziomie wytycznych europejskich nie ma wskazanej minimalnej zawartości tworzyw sztucznych w definicji UE tego, co jest uważane za tworzywo sztuczne, chociaż niektóre państwa członkowskie stosują próg procentowy.

Spotykane trudności

W niektórych przypadkach podobne rodzaje farb (tj. lakierów) lub powłok dyspersyjnych są stosowane wewnątrz i na zewnątrz opakowania, co spowodowało pewną niepewność co do prawidłowej interpretacji wymagań dotyczących warstwy strukturalnej, zwłaszcza że różni się ona od innych obowiązujących przepisów. Ten brak jasności prowadzi do coraz częstszego stosowania alternatywnych standardów w celu wykazania, co można uznać za wolne od plastiku. Tworzy to tendencyjny krajobraz konkurencyjny zarówno pod względem sposobu, w jaki podobne produkty mogą być oznaczane jako zawierające tworzywa sztuczne lub nie, ale także pod względem związanych z tym jednorazowych podatków od tworzyw sztucznych, które mogą być ponoszone w zależności od różnych interpretacji przepisów dotyczących braku tworzyw sztucznych.

Rekomendacje na przyszłość

ECMA i ProCarton wzywają do opracowania jasnych, zharmonizowanych, opartych na faktach i skutkach definicji. Artykuł 3 (43) proponowanych regulacji dotyczących opakowań i odpadów opakowaniowych (Packaging and Packaging Waste Regulation) zawiera definicję tworzyw sztucznych podobną do tej stosowanej w SUPD. Niemniej jednak granica między kategoriami opakowań na bazie włókien "papier i tektura" oraz "opakowania złożone, których większość stanowi papier/karton" nie jest jasna. Niskie ilości tworzyw sztucznych nie mają wpływu na proces recyklingu opakowań na bazie włókien, a zatem racjonalnym kryterium definiowania kategorii nie powinna być wyłącznie zawartość tworzyw sztucznych.

Źródło: ECMA / Pro Carton