Color Management a obecne standardy w poligrafii

W dniu 3 marca 2016 r. odbyły się jubileuszowe XXXV Poligraficzne Konfrontacje, któ­rych tematem był Color Management a obecne standardy w poligrafii. 

Miej­scem spotkania była sala konferencyjna Fundacji im. Stefana Batorego w Warszawie. Na spotkanie przybyli licznie przedstawiciele firm z branży produkcji poligraficznej, produkcji opakowań, przemysłu wydawniczego. Było również  liczne grono studentów i pracowników naukowych Zakładu Technologii Poligraficznych IMiP WIP Politechniki Warszawskiej oraz uczniów Zespołu Szkół Poligraficznych w Warszawie. Sala mogąca pomieścić 110 osób była wypełnio­na w całości.

Współorganizatorem Konfrontacji była firma Pre-Media Solutions, a partnerem naukowym, tradycyjnie od początku organizacji Poligra­ficznych Konfrontacji Zakład Technologii Poligraficznych Instytutu Mechaniki i Poligrafii WIP Politechniki Warszaw­skiej. Partnerami tematu Konfrontacji były firmy: Heidelberg Sp. z o.o., Sun Chemical Sp. z o.o. i Wydawnictwo BAUER Sp. z o.o., Sp.k.

Spotkanie otworzył, uczestników i gości przywitał Prezes Stowarzyszenia Absolwentów Instytutu Poligrafii Politechniki Warszawskiej - Andrzej Żurkiewicz, następnie przekazał głos moderatorowi Konfrontacji Panu Konradowi Blachowskiemu. Nakreślił on program i zakres Konfrontacji oraz przedstawił poszczególnych pre­legentów.

Jako pierwszy wystąpił dr inż. Konrad Blachowski, adiunkt w ZTP IMiP WIP PW i właściciel firmy Pre-Media Solutions z referatem pod tytułem Wybrane aktualne standardy w poligrafii i ich znaczenie dla jakości produkcji poligraficznej. Omówił w skrócie serię norm ISO 12647 i przedstawił ich status według kryteriów ISO. W szczególności dużo miejsca poświęcił na omówienie normy ISO 12647-2:2013. Zaznaczył, że odbitka jest zgodna z tą częścią normy, gdy: cele kolorymetryczne barw procesowych, określone przez ogólne stany drukowania przy użyciu typowych metod nafarbienia są osiągalne oraz poprzez ustalenie pomiędzy wszystkimi stronami, dodatkowego stanu drukowania np. przez wymianę pliku charakteryzacji kolorymetrycznej. Przedstawił minimalny zestaw właściwości ich dopuszczalnych zakresów wartości jednoznacznie opisujący wygląd standardowej odbitki oraz podstawowe cechy różnicujące procesy drukowania: technika i technologia, podłoże drukowe, farby, struktura rastrowa, kolejność drukowania. Omówił zagadnienia związane z: Odbitką OK, zgodnością kolorymetryczną pól pełnych odbitki OK, tolerancjami odchyłki i zmienności, rolą wzorca barwnego (proofa), dwoma rodzajami wzorców: odbitką próbną i wzorcem „cyfrowym” (odbitka z danych cyfrowych).

W dalszej części omówił pozostałe normy ISO dotyczące Color Managementu w procesach technologii poligraficznej. 

Kolejnym prelegentem Konfrontacji był Paweł Niewiadomski, Główny Specjalista ds. Workflow & Color Management w Wydawnictwie BAUER Sp. z o.o., Sp.k. w wystąpieniu pod tytułem Wybrane parametry Color Mana­gementu wpływające na zgodność kolorystyczną pomiędzy proofem a odbitką nakładową. W swoim wystąpieniu szczegółowo omówił następujące zagadnienia:

1.     nowe warunki oświetlenia P1 i P2 w oparciu o ISO 3664:2009, 

2.     konwersje kolorystyczne, dopasowanie barwy na podstawie normy ISO-TS 10128:2009, 

3.     PSR – Process Standard Rotogravure - wklęsłodruk czyli podstawowe informacje o ISO 12647-4:2014.

W pierwszym punkcie Paweł Niewiadomski omówił zagadnienia i przedstawił praktyczne spostrzeżenia dotyczące źródeł światła, ich zastosowania i sposobów użytkowania zgodnych z iluminatem D50 według normy ISO 3664:2009. Następnie przedstawił koncepcje konwersji kolorystycznych, dopasowania barw na podstawie normy ISO/TS 10128:2009, opisał założenia metod dopasowania kolorystyki: porównanie wartości tonalnych krzywych, użycie najbliższej neutralnej skali, wykorzystanie wielowymiarowej transformacji CMYK na C’M’Y’K’. W punkcie trzecim omówił informacje zawarte w normie ISO 12647-4:2014 i odniósł je do prac grupy PSR – Process Standard Rotogravure z podziałem na 5 rodzajów podłoży drukowych. Tak jak w ISO 12647-2 zastosowano krzywe przyrostu wartości tonalnych i jest to jedynie zalecenie. PSR posiada obecnie 5 profili ICC dla papierów o gamucie typu 2. Aktualnie rozpoczęły się prace nad rewizją standardu PSR do aktualnych norm pomiarowych i oświetleniowych. W Polsce istnieją dwie drukarnie rotograwiurowe do druku publikacyjnego (Grupa Bauer) i posiadające własny standard barwny o gamucie pośrednim pomiędzy typem 1 a 2. Dla Standardu Grupy Bauer zostały opublikowane profile ICC, a wszystkie dane przyjmowane w innych standardach konwertowane są kolorystycznie przy użyciu profili typu Device-Link w standardzie ICC.

Trzecim prelegentem bieżących Konfrontacji Poligraficznych był Piotr Bogusz – Przedstawiciel ds. Handlowo-Technicznych z firmy Sun Chemical Sp. z o.o. W wystąpieniu pt. Kontrola jakości farb triadowych przedstawił  zagadnienia normy ISO 2846, badanie właściwości reologicznych farb drukowych i certyfikaty jakości farb drukowych. Skoncentrował się głównie na wybranym zakresie normy ISO 2846–1 Sheetfed/Heatset Web. Omówił najważniejsze parametry farb opisanych w normie: barwa pola pełnego, przezroczystość, grubość warstw farb i przedstawił przykładową ocenę farb drukarskich offsetowych utrwalanych przez utlenianie – zależność różnicy barwy od grubości farby oraz przykładową ocenę farb fleksograficznych – zależność różnicy barwy od stężenia farby i od transparencji farby. W dalszej kolejności omówił właściwości fizykotechniczne farb drukowych: gęstość farb, zawartość suchej masy w farbie oraz stopień utarcia. Następnie opisał badanie właściwości reologicznych farb drukowych: lepkość farb drukowych, tiksotropię farb drukowych i tack farb mazistych. Na zakończenie omówił certyfikaty jakości farb z uwzględnieniem  pomiaru stabilności produkcji farby offsetowej arkuszowej, offsetowej coldsetowej, farby flexo UV i farby sitodrukowej UV.

Następnie głos zabrał Andrzej Kunstetter – Produkct Manager Pre-Press w Heidelberg Polska Sp. z o.o., prezentując Wybrane zagadnienia związane z wdrażaniem PCMS w drukarniach. System sterowania barwą podczas drukowania (PCMS) to narzędzie do osiągnięcia jak najwierniejszej zgodności odbitki drukarskiej z oryginałem w czasie procesu drukowania. Przynajmniej teoretycznie możemy to uzyskać dwoma sposobami: dopasować standard do drukarni lub dopasować drukarnię do standardu. Pierwsze rozwiązanie jest czasami jedynym wyjściem w przypadku, gdy materiały są niezgodne z ogólnymi normami lub klient ma specjalne wymogi. Rodzi to wiele komplikacji i trudności. Dlatego drugie rozwiązanie jest rozwiązaniem lepszym, nieobarczonym wadami pierwszego. Aby to osiągnąć musimy doprowadzić i utrzymać technologię w ryzach standardu oraz stosować materiały i procedury zgodne ze standardem. Następnie omówił, o co musimy zadbać aby spełnić wymogi standardu. Najważniejsze to zgodność podłoża w wybraną normą. Najpierw należy dokonać pomiaru barwy pól pełnych, później przyrosty wartości tonalnych. Są trzy metody wyznaczania grubości warstwy farby odpowiadających celom kolorymetrycznym normy: 

1 – powiększanie grubości warstwy farby w czasie, 

2 – powiększanie grubości warstwy farby w strefach farbowych, 

3 – powiększanie grubości warstwy używając formy testowej.

Wskazał również inne zagrożenia takie, jak: różnice w pomiarze odbitek na mokro i na sucho. Na koniec omówił pułapki, na które można napotkać i o czym nie można zapomnieć przy wdrażaniu PCMS.

Na zakończenie Konfrontacji wystąpił ponownie dr inż. Konrad Blachowski, który przedstawił prezentację pt. Po sympo­zjum w Monachium - co nowego w Color Managemencie według organizacji FOGRA. Sympozjum FOGRY odbyło  się w dnia 18-19 lutego br. W wystąpieniu omówił nowe pliki charakteryzacji kolorymetrycznej procesu arkuszowego drukowania offsetowego na papierach powlekanych (FOGRA51) i papierach niepowlekanych (FOGRA52). Podał ogólne informacje dotyczące FOGRA51 dla klientów (agencji, wydawców itp.): na podstawie danych FOGRA51 ECI stworzyła profil „PSOcoated_v3.icc”, krzywe przyrostów wartości tonalnych (TVI) dla wszystkich barw drukowania są zgodne z krzywą A z ISO 12647-2:2013, pomiary muszą być wykonywane w trybie M1 (ISO 13655:2009), zmiana z FOGRA39 na FOGRA51 zajmie kilka lat i w okresie przejściowym muszą być stosowane operacje na plikach źródłowych w jedną i w drugą stronę na bazie profili typu „device-link” za pomocą wydajnych „colour serwerów”. Dla FOGRA52, drukowanie na papierach niepowlekanych informacje ogólne dla klientów (agencji, wydawców itp.) są następujące: na podstawie danych FOGRA52 ECI stworzyła profil „PSOuncoated_v3_FOGRA52.icc”, krzywe przyrostów wartości tonalnych (TVI) dla wszystkich barw drukowania są zgodne z krzywą C z ISO 12647-2:2013 i pomiary muszą być wykonywane w trybie M1 (ISO 13655:2009) lecz plik FOGRA52 i profil ECI nie jest zgodny z normą ISO 12647-2:2013 dla papierów niepowlekanych.

Po każdej prelekcji był czas na dyskusję i zadawanie pytań. Dyskusja, jak zwykle, była ożywiona i merytoryczna. Na tym zakończyły się XXXV Poligraficzne Konfrontacje, które należy uznać za bardzo udane. Wszystkim uczestnikom dziękujemy za udział, a prelegentom za merytoryczne i fachowe wystąpienia. Wszyscy prelegenci są absolwentami Instytutu Poligrafii (obecnie ZTP) i członkami naszego Stowarzyszenia.

Opracowanie: SAIP PW
Foto: Katarzyna Rainka / SAIPPW